Responsive Advertisement

İngilizce Cümle Yapısı

1-) CÜMLE YAPISI
(SENTENCE STRUCTURE)

İngilizcede bir sözcük dizisinin cümle olabilmesi için bir öznesi (subject) ve yüklemi (predicate) olması gerekir.

" I eat. "
Özne yüklem
Cümlede yüklem yapılan eylemdir, özne ise, bu eylemi yapandır. Bu cümle Türkçeye;
Ben yerim olarak çevrilebilirse de, daha çok, gizli özne kullanılarak Yerim. biçiminde ifade edilir.
Fiile sorulacak "Kim yapar?" sorusu, yani bu durumda "Kim yer?" sorusunun karşılığı öznedir. (Ben) yerim.
Bir cümlenin öznesinde zamir ya da isim kullanılır.
The students eat : Öğrenciler yer.
isim/   özne    yüklem   isim/özne   yüklem
Cümlede yüklemin ne(yi) yaptığı sorusuna cevap veren öğe ise nesnedir.(object)
The students eat meat. :  Öğrenciler et yer.
      özne       yüklem nesne     özne      yüklem nesne

Öğrenciler ne(yi) yer: Et yer. Türkçede öğe diziminin farklı oluşuna dikkat ediniz.
İngilizcede bütün fiiller nesne almazlar. Örneğin, go (gitmek) fiiline ne(yi) gitti  sorusu sorulamaz, dolayısıyla böyle fiiller nesneyle kullanılamazlar. Bu fiillerden bazıları şunlardır:

go(gitmek), come (gelmek), run (koşmak), swim (yüzmek), sleep (uyumak), stay (kalmak), sit (oturmak), lie (uzanmak) v.b.

Nesne alan fiillere geçişli fiil (transitive verbs) nesne almayanlara geçişsiz fiil (intransitive verbs) denir.
Cümlede isimler özne ve nesne olarak kullanıldığında, ikinci kez tekrarlanmamak için zamirlerle (pronouns) yer değiştirirler. Zamir, isim yerine kullanılan sözcüklere denir. The students ismi yerine they (onlar), meat ismi yerine de it (o, onu) zamirleri kullanılabilir. Zamirlerin öznel (subjective) ve nesnel (objective) durumları vardır.

     They       eat         it.  : Onlar onu yerler.
     özne       yüklem   nesne.
     (zamir)                (zamir)

Cümlede fiili (yüklemi) niteleyen, yani fiilin nasıl, nerede, ne zaman  yapıldığını gösteren sözcüklere zarf (adverb) denir. Zarflar eğer cümlede nesne varsa, nesneden sonra, eğer yoksa yüklemden sonra gelir.


  The students eat meat hungirly at school on Sundays.
         1              2       3          4          5                 6
    Öğrenciler  Pazar günleri okulda iştahla et yerler.
          1                     6               5            4      3      2

1. Özne (Kim yer?)
2. Yüklem (Ne yapar?)
3. Nesne (Ne yerler?)
4. Hal zarfı (Nasıl yerler?)
5. Yer zarfı (Nerede yerler?)
6. Zaman zarfı (Ne zaman yerler?)

Bir cümlede bütün bu öğelerin bulunması gerekli değildir, ama bulundukları zaman dizimi yukardaki gibidir.
İsimlerin niteliği ve niceliği hakkında bilgi veren sözcüklere sıfat (adjective) denir. Sıfatlar isimlerin önünde yer alır.

The new studetns eat fresh meat.
(Yeni  öğrenciler taze et yerler.)
Önüne be fiili alarak özneyi niteleyen sıfatlara yüklem sıfat (pedicate adjective) denir. 
The new students are hungry. (Yeni öğrenciler açtırlar.)
                          yüklem sıfat
Yukardaki örnekler öğe ve sözcük sayıları ne olursa olsun, basit cümlelerdir. (simple sentence). Karmaşık cümle (complex sentence) basit cümlelerin öğelerinden biri yerine kullanılan, kendi öznesi ve fiili olan sözcük dizileridir. Bu diziye yan cümlecik (subordinate clause) denir.

I eat meat.     :           Et yerim. (Basit cümle)
       isim/nesne 
I eat what they eat.     :   Ben onların yediğini yerim. (Karmaşık cümle.)
          nesne/yan cümlecik              nesne
İkinci örnekte cümlenin nesnesi olan isim yerine, kendi öznesi (they) ve fiili (eat) olan ve bir bağlaçla (what) temel cümleye (ı eat) bağlanan bir isim cümleciği (noun clause) kullanılmıştı.r

Yan cümlecikler fiili niteleyen bir zarf yerine kullanılırsa zarf cümleciği (adverbial clause), isimleri niteleyen bir sıfat gibi kullanılırsa, sıfat cümleciği/bağ zamiri cümleciği (adjectival/relative clause) olarak adlandırılırlar.
Ör: The students eat meat when they want.
           özne       yük. nesne zaman zarfı cümleciği
(Öğrenciler istedikleri zaman  et yerler.) 
                       zam. zar. cüml.
Örn: The students who came late ate meat.
               özne        sıfat cümleciği yük nesne
(Geç kalan  öğrenciler et yediler.)
 sıf. cüml.
Yukardaki cümlenin öznesi, The students who came late (Geç kalan öğrenciler) yüklemi ate (yediler), nesnesi ise meat (et) olduğuna göre, İngilizcede ister basit, i ister karmaşık cümle olsun, yapının değişmediğini söyleyebiliriz.



Yorum Gönder

1 Yorumlar

Vinyl Banners dedi ki…
Bu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.