Simple Present Tense (Geniş Zaman) 1. Bölüm (olumlu ve olumsuz cümleler)

Simple Present Tense Bölüm 1

Merhaba sevgili ziyaretçimiz. İngilizce dersimize hoşgeldiniz.
Bugünkü dersimizin konusu Simple Present Tense yani Geniş Zaman konusudur.
Bu derslerimizi seriler halinde yayımlayacağız. Bu dersimiz ilk bölümü oluyor serimizin. Daha sonra konularımız ilerledikçe simple present tense hakkında bilginizi geliştirebileceksiniz.
Derslerimizi dikkatle takip edin, her bir noktasında sizler için önemli tiyolar göreceksiniz.
Şimdi hazırsanız dersimize geçelim ve vakit kaybetmeyelim!

Dersimizin adı Simple Present Tense, Türkçe'deki karşılığı Geniş zaman. Bu başlığı aynı zamanda Present Simple Tense olarak da görmemiz mümkündür.
Şimdi konumuzun dilbilgisi yapısını inceleyelim;

(Özne)     Yardımcı Fiil      (Özne)              Yardımcı Fiil
 I (Ben)                    He(Erkek için O)
We (Biz)                   She (Kadın için O)
You (Sen)      Do           It (Nesneler için O)    Does
They (Onlar)

Tabloyu yorumlayacak olursak; Birinci grupta I, You, We, They özneleri Do yardımcı fiilini alırken, ikinci grupta yer alan 3. tekil şahıslardan oluşan He, She, It özneleri Does yardımcı fiilini alıyor.
Burada dikkat etmemiz önemli noktalardan birisi Does'ın "ES" kısmına çok dikkat. Çünkü birazdan göreceğimiz örneklerde bu bölge işimizi çok kolaylaştıracak.

Olumlu cümlelerle dersimize devam ediyoruz.

I, we, you, they grubunda yer alan yani birinci grupta yer alan öznelerin DO olduğunu unutmuyoruz fakat şu DO'nun sonunda yer alan O harfini 0'a benzetelim yani fiilimizin içine herhangi bir fiil yerleştirmeyelim.
Daha yalın bir dille izah edecek olursak fiilmizin içine herhangi bir fiil yerleştirmeyeceğiz. DO yardımcı fiilini olumlu cümlelerde göstermeyeceğiz. Peki kullanılabilir mi ? Evet kullanılabilir ancak cümleyi vurgulamak istediğimizde DO'yu da yerleştirebiliriz. Nereye? Fiilin önüne. Fakat biz bunu günlük yaşam ingilizcesinde çok görmediğimiz için daha çok karşılaştığımız tarzdaki cümleleri göstereceğiz örneklerimizde.

He, She, It grubuna gelelim. Bu grupta da yardımcı fiil olarak DOES kullanılır demiştik, şunu hiç unutmayın mutlaka bir ES harfi cümlede gösterilecektir. Özellikle -S harfi daha çok göreceğiniz bir harf olacak bu örneklerde. Zaman zaman S ile birlikte bir E harfi, zaman zaman ies şeklinde de fiile eklendiğini göreceksiniz. Bunları ilerleyen bölümlerde göstereceğiz. Fakat şu anda He, She, It grubundaki S'lere dikkat çekeceğiz. Çünkü olumlu cümlelerde fiile bu '-S' harfini eklemek zorundayız.
Örneklerimize Başlayalım;

Birinci gruptan We'yi, ikinci gruptan ise HE'yi alalım ve öznelerimize biraz spor yaptıralım. Mesela masa tenisi oynatalım :)

We play table tennis everyday. (Biz hergün masa tenisi oynarız.)

Diğer öznemiz HE idi. Biz He yerine Ahmet yazalım.
Ahmet plays table tennis everyday. (Ahmet hergün masa tenisi oynar.)

Örneklerimize dikkat edecek olursanız, birinci öznemize gelen fiil yani I, You, We, Thay grubuna giren öznemize gelen fiil hiçbir takı almadı. Yalnızca "play" şeklinde yer aldı.
Ancak ikinci grupta yer alan He, yani Ahmet'in fiili "plays" şeklinde yer aldı.

Örneklerimizi yenileyelim;
They play table tennis everyday.

Bu sefer ikinci gruptan SHE'yi seçelim, mesela Bayan için O ne olabilir? Şaziment olsun :)
Şaziment plays table tennis everyday.

İnceleylim: They ile başlayan cümlede play derken, Fatma ile başlayan cümlede Fatma plays diye kullandık.

Yeni bir örnek yapalım:

Öznemiz Kate olsun ve Kate'in ingilizceyi çok güzel konuştuğundan bahsedelim.
Kate 3. tekil şahıs yani ikinci grupta yer alan bir özne olduğunu gördük değil mi ?

Kate speaks English very well.

Başka örnekler kullanalım:
You work in a bank ( Sen bankada çalışırsın)
The train lives in five minutes. (Tren 5 dakika içerisinde ayrılıyor, hareket ediyor)

You birinci grupta olduğundan DO olduğu için herhangi bir ek almadığı, You'nun birinci grupta yer aldığı ve yardımcı fiilinin DO olduğu bu nedenle fiilinin herhangi bir ek almadığına ve The Train'in cansız bir varlık olması ve It yerine kullanılmasından dolayı 2. grupta yer aldığı ve yardımcı fiilinin DOES olarak kullanılacağından dolayı fiile yani "leave" sözcüğünün ek alarak leaves olduğuna dikkat edelim. 

Olumlu cümleleri bitirdikten sonra Simple Present Tense'te olumsuz cümlelere devam edelim:
Yeni bi tablo çizelim:)

I        
We                            He
You   DO NOT (Don't)         She   DOES NOT (Doesn't)
They                          It

Şimdi bu tablodakileri cümlelerimize aktaralım.
Örneklerimizi incelediğinizde özellikle şu noktayı farkedeceksiniz. O da cümlelerde bu Don't ve Doesn't yardımcı fiilleri kendilerini gösterecek. Ve bundan dolayı He, She, It grubunda S takısı olumlu cümlelerde kullanılırken, DOESN'T kendini göstereceği için olumsuz cümlelerde bu S takısı fiillere eklenilmeyecek.
Örneklerle bunu daha iyi kavrayacağımızı düşünüyorum.

She drinks milk everymorning . ( O her sabah süt içer)
(Bu gördüğümüz cümle olumsuz bir cümle değil, olumlu bir cümle.)
Fakat ben bu cümleyi olumsuz yapmak istediğim zaman :

S takısını silip fiilin önüne doesn't ekliyorum. (Birinci grupta yer alsaydı don't ekleyecektim.

She doesn't drink milk everymorning. (O her sabah süt içmez.)

My friends dont live in Paris. (Arkadaşlarım Paris'te yaşamıyorlar.)
My friends arkadaşlarım anlamında ve They ile eşdeğer yani Onlar anlamına gelir. They ile eşdeğer olduğu için tablodan da göreceğimiz gibi yardımcı fiili Don't olacaktır.

Son bir cümle görelim;
Fatih doesn't go to school every Sunday. (Fatih her pazar okula gitmez.)
Kullandığımız yardımcı fiil doesn't, fiile dikkat edecek olursanız fiil herhangi bir S takısı almadı.

Bu günkü dersimiz bu kadar, bir dahaki dersimiz de Simple Present Tense'te Soru cümlelerini göreceğiz.
Derslerimize iyi çalışın, bol bol örnek çözün, bol bol geniş zamanda olumlu ve olumsuz cümleler kurun.
İyi günler.